SPIS:
    Charakterystyka miejscowości
    Rozwój kultury i przemysłu
    Turystyka w powiecie
    Walory krajoznawczo-antropogeniczne wsi Wały
    Walory krajoznawczo-przyrodnicze
    Szlaki turystyczne
    Podsumowanie
    Imprezy wpisane na stałe w kalendarium wsi
    Baza noclegowa

Charakterystyka miejscowości:
     Na początku rozważania nad tematem, należy powtórzyć informacje związane z położeniem i bezpośrednio spokrewnione z tym walory. Wieś Wały jest położona w gminie Brzeg Dolny, w powiecie wołowskim, na prawym brzegu Odry. Gmina Brzeg Dolny leży w odległości 31 km na północny-zachód od Wrocławia, jest to przedłużenie obszaru wrocławskiej aglomeracji miejsko-przemysłowej. Od północy graniczy z gminą Wołów, od strony południowej z gminami Miękinia i Środa Śląska, leżącymi w powiecie średzkim. W tym wypadku granica jest naturalna- wyznaczona wzdłuż biegu Odry. Od wschodu gminą graniczną są Oborniki Śląskie. Obszar gminy Brzeg Dolny zajmuje 94,4 km2 i należy do dwóch makroregionów: Niziny Śląskiej i Wału Trzebnickiego (zgodnie z podziałem fizyczno-geograficznym Polski wg Kondrackiego). Najwyższe wzniesienie w gminie wynosi 198,8 m. n.p.m., leży ono na południe od wsi Bagno. Punkt najniższym jest brzeg rzeki Odry przy granicy z gminą Wołów - 102 m. n.p.m. Krajobraz gminy można określić jako rolniczo-leśny (powierzchnia lasów zajmuje około 30% gminy), miasto Brzeg Dolny i okolice, gdzie zlokalizowano zakłady przemysłowe, ma właśnie charakter przemysłowy. Odległości od najważniejszych miejscowości regionu (ośrodki miejskie, mające przeważający wpływ na gospodarkę regionu:

Rys. 1 Wały - miejscowość turystyczno - rekreacyjna (źr. J. Wojtas).

  - Wrocławia ok. 30 km
  - Legnicy ok. 55 km
  - Głogowa ok. 90 km
  - Lubina ok. 56 km
  - Ścinawa 35 km
  - Wołów 15 km
  - Trzebnica 25 km
  - Środa Śl. 23 km
  - Oleśnica 54 km

Powyższe miejscowości zostały wybrane w określonym celu mogą być punktami, z których w niedalekiej przyszłości może być skierowany ruch turystyczny. Nie ma danych dotyczących jego napływu do gminy Brzeg Dolny, tym bardziej do wsi Wały, która może mieć znaczenie w napływie ruchu turystycznego. Wieś ta posiada walory zarówno wypoczynkowe, jak i krajoznawcze, które pozwalają na ich wykorzystanie w celu stworzenia z niej głównego ośrodka turystyczno - wypoczynkowego, bądź ośrodka sezonowej turystyki weekendowej. Miejscowość doskonale sprawdzić się może jako miejsce "weekendowych wypadów" za miasto (przede wszystkim należy przestawić gospodarkę ośrodka na ruch z największej aglomeracji regionu, jaką jest Wrocław - to jedna z podstaw do dobrego biznesu w tym regionie).

Pewne strategie dotyczące rozwoju turystycznego będą zamieszczone w późniejszej części tego opracowania. Owe prognozy, plany, strategie, są tylko rozważaniem autora na temat potencjału turystycznego miejscowości Wały. Autor nie dotarł do konkretnych dokumentów dotyczących rozwoju poszczególnych branży gospodarki na terenie gminy Brzeg Dolny.

Rozwój kultury i przemysłu:
     W śród rozwoju przemysłu gminy (głównie chemiczny) można zauważyć zaczątki tworzenia nowej, oraz modernizacja już istniejącej bazy turystycznej. Dodatkowymi i niezwykle ważnymi wskaźnikami rozwoju gospodarczego gminy, są działania takie jak: rewitalizacji zabytków, tworzenie ośrodków kultury, poszerzanie działalności w zakresie propagowania atrakcji turystycznych, bądź podnoszenie kultury regionu. Największy wpływ na te czynniki ma aktywizacja wokół tych przedsięwzięć społecznych, które mają za zadanie przyciągać turystów i mieszkańców danych miejscowości przez wszelką formę organizacji imprez. W konsekwencji takie działania mają wpływ na każdą branżę gospodarki na danym terenie, między innymi zmniejszenie problemów społecznych. Powoduje to, że społeczność powraca z sentymentem do przeszłości, tradycji i obyczajów. Kiedy zainteresujemy tym ludność napływającą, zarazem motywujemy mieszkańców do inwestowania w poszczególne projekty. Dla uatrakcyjnienia regionu powraca się do kultury ludowej, propaguje się ją poprzez organizację festynów (najczęściej w czasie świąt kościelnych, np.: jasełka, dożynki, lub odpusty). W takich imprez występują zespoły ludowe, koła gospodyń wiejskich jak np. "Jodłówki", które sprzedają naturalne, ekologiczne produkty, własnoręcznie wykonane, a przepisy na owe specjały przeżyły kilka pokoleń. Podobną formą uatrakcyjnienia regionu jest realizacja wszelkich projektów istniejących stowarzyszeń, grup nieformalnych, oraz sołectw z tego regionu. Przez projekty tworzona jest nowa architektura, podnoszona jest wartość kulturalna wsi oraz pobudza się świadomość tak patriotyzmu lokalnego jak i narodowego (sołectwo wsi Wały, Stowarzyszenie "Jodłówka", Stowarzyszenie Mieszkańców Doliny Potoku Jodłowa Woda).

Rys. 2 Fotografia z roku 1936 - parowiec na Odrze, w tle miejscowość "Reichwald".

Turystyka w powiecie:

    W pierwszej kolejności wymienione zostaną najciekawsze miejsca pod względem turystycznym w powiecie wołowskim, co da obraz bogactwa samego otoczenia i w konsekwencji ukaże potencjał wsi Wały. Wołów i okolice (walory krajoznawcze antropogeniczne):

   - Zamek Piastowski z przełomu XV/XVI w., w którym jest siedziba władz powiatowych,
   - Renesansowy Ratusz z XVI w,
   - Barokowy gmach sądu.

     W powiecie wołowskim znajduje się 996 zabytkowych obiektów kultury materialnej, w tym 136 w Wołowie. W samych Wałach jest ich aż 36 obiektów. Najcenniejszym zabytkiem powiatu (jeden z największych założeń klasztornych w Europie Środkowej) jest po-cysterski zespół klasztorny w Lubiążu z XII wieku wraz z Kościołem św. Walentego, ponad to :

   - Wieża dawnego kościoła z XV wieku i barokowa plebania z XVIII wieku w Krzydlinie Małej.
   - Konary - pierwsza na świecie wytwórnia cukru z buraka cukrowego,
   - Białków - obserwatorium korony Słońca,
   - Klasztor Notre Dame w Krzydlinie Małej (obecnie Dom Małych Dzieci) z ok. 1900 r,
   - Dwór i zespół folwarczny w Mojęcicach z 1620 r,
   - Kościół filialny św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Pełczynie z przełomu XVII i XVIII w,
   - Kościół ewangelicki (obecnie cerkiew św. Dymitra) w Starym Wołowie z 1875 r,
   - Kościół parafialny św. Mikołaja w Stobnie z XV/XVI w,
   - W Kretowicach archeolodzy odkryli ślady grodziska z X w,
   - W Tarchalicach znajduje się starożytne stanowisko hutnictwa żelaza,
   - Zespół pałacowo-parkowy w Brzegu Dolnym.

    Na terenie Gminy Wołów znajduje się ogółem 95 obiektów wpisanych do rejestru zabytków prowadzonego przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.